Popular Posts

Sunday, March 29, 2009

Dán Beag ó pheann an Ríordánaigh agus Giorracht na Beatha





Bhuel, a chairde, is fada go leor é ón uair dheireanach a bhreacas aon rud ar scáileán diamhrach seo na blagchruinne. I ndáiríre, caithfidh mé admháil go bhfuil giorracht na beatha ag cur isteach orm arís. Cad faoi chúis sin in aon chor? Bhuel, ó thosaíos mo shaol oibre mar mhúinteoir i Scoil Iosaif tá beirt de mo chomrádaithe imithe uainn ar shlí na fírinne - Seán Ó Dálaigh, ealaíontóir cumasach agus múinteoir maith, a bhásaigh nuair nach raibh ach bliain is daichead slánaithe aige ar an saol seo, agus ansin Breandán Ó Lathaigh a fuair bás nuair nach raibh sé ach aon bhliain caogad. Bhí Breandán ana-chliste go deo. Ghnóthaigh sé an chéad áit san Ardteistimeireacht sa bhliain 1968. Bhí ard-éirim i mBreandán agus d'oibrigh se mar mhúinteoir treorach nó mar treoirchomhairleoir ins an scoil 's'againne. Cé gurbh iad Béarla agus Stair a bhí á múineadh aige ba chéimí é sna clasaicí. Bail ó Dhia ar an mbeirt acu agus gura fada buan iad inár gcuimhne.

I lathair na h-uaire tá beirt eile den fhoireann as láthair ón scoil, duine amháin a bhfuil ailse na gcnámh air agus bean a bhfuil droch-dhroim ag cur as di. Níl sise i mbaol chomh fada agus is eol dom, ach ta sí i bpian uafasach. An fear a bhfuil ailse na gcnámh air, bhuel níl sé i mbaol fós mar níl an ailse aon áit eile seachas ina pheilbheas. Ach bíodh sin mar atá, is tromchúiseach an aicíd í. Tá sé le dul go Londain ar ball chun dul faoi obráid mar níl an cóir leigheis speisialta sin ar fáil in aon chor in Éirinn. Níl Criostóir bocht ach ina ochtó bliain is daichead. Fiú amháin níl ach speicialtóir amháin sa Bhreatain féin ins an sórt seo ailse atá ar an bhfear bocht. Ta súil agam go n-éireoidh go breá leis an obráid agus go dtiocfaidh Criostaí slán ó dhiabhal an ghalair uafásaigh seo. Ar aon nós, fad is atáim ag smaoineamh ar na rudaí tromchúiseacha seo tagann dán iontach maith de chuid an Ríordánaigh isteach im' aigne. Seo agaibh é, a leitheooirí:

Fiabhras
le Seán Ó Ríordáin

Tá sléibhte na leapa mós ard,
Tá breoiteacht 'na brothall 'na lár,
Is fada an t-aistear urlár,
Is na mílte is na mílte i gcéin
Tá suí agus seasamh sa saol.

Atáimid i gceanntar bráillín,
Ar éigean más cuimhin linn cathaoir,
Ach bhí tráth sar ba mhachaire sinn,
In aimsir choisíochta fadó,
Go mbímis chomh hard le fuinneog.

Tá pictiúr ar an bhfalla ag at,
Tá an fráma imithe ina lacht,
Ceal creidimh ní féidir é bhac,
Tá nithe ag druidim fém dhéin,
Is braithim ag titim an saol.

Tá ceantar ag taisteal ón spéir,
Tá comharsanacht suite ar mo mhéar,
Dob fhuirist dom breith ar shéipéal,
Tá ba ar an mbóthar ó thuaidh,
Is níl ba na síoraíochta chomh ciúin.





Thuas, d'uaslódáil me grianghraf a ghlacas tuairim is blian ó shin de shéipéal i mBettystown. Tá meascán iontach tarraigteacht déanta acu den tsean is den nua ins an bhfoirgneamh!