Ta seanfhocal iontach sa Ghaeilge agus téann sé mar seo; “mol an óige agus tiocfaidh sí; cáin an óige agus críonfaidh sí; buail sa tóin í agus titfidh sí!”
Is aoibhinn liom an ghaois atá taobh thiar den ráiteas seo. Ar an gcéad dul síos ní féidir le h-éinne rud ar bith fiúntach a dhéanamh ina s(h)aol gan spreagadh ó dhaoine eile. Fiú nuair atáimid ag plé le daoine fásta aibí, gan trácht ar dhaoine óga, tá sé seo thar a bheith fíor. Táimse don chéad uair im’ shaol ag teagaisc an Bhonnleibhéil sa Ghaeilge san Ardteist. Ta slua nach beag sa rang ’sagamsa – timpeall seachtar agus beidh sé seo ag méadú go deichniúr sar i bhfad - ag gabháil don chúrsa céanna. Caitfear a bheith fíor-fhoighneach ag deighleáil le daltaí laga malla. Chomh maith leis sin caithfidh tú bheith spreagúil agus fíor-thuisceanach. Níor cheart d’aon bhainistíocht (an príomhoide atá i gceist agam anseo ar ndóigh) múinteoir mí-thuisceanach mí-fhoighneach a chur isteach ag teagaisc grúpa lag. Má chuirtear déanfar an-dochar ar fad dona daltaí, dá bhféinmhuinín, dá gcumas sa teanga agus fiú d’fhéinmhuinín an mhúinteora!
Caithfidh mé a rá gur maith liom an rang beag mall seo. Cén fáth? Bhuel, tuigeann said go bhfuilimse tuisceanach dóibh, go bhfuilim foighneach agus go bhfuil meas agam orthu. Tá dhá sheanfhocal eile ann a thaithníonn go mór liom chomh maith agús atá feilúnach sa chomhthéacs oideachasúil seo. Seo mar a deir siad: “I ndiaidh a chéile is ea a thógtar caislean” agus “bíonn gach tosú lag!” Má leagtar an tsraith bhunaigh nó an bhunsraith go maith éireoidh leat. Ná bí ag súil le míorúiltí – bí ag súil le caidreamh agus cumarsáid bhunúsach shimplí!
Is í an chumarsáid an rud is tabhachtaí in aon teanga ar bith. Coiméad i gcuimhne gur féidir le daoine ná fuil scríobh aon teanga ar bith acu cumarsáid a dhéanamh sa labhairt agus fiú tré úsaid a bhaint as comharthaí agus as geáitsí!!! Caitfear a bheith dearfach, dearfach agus dearfach. Is fiú an t-athrá anseo mar caithfimid a mheabhrú dhúinn féin go bhfuil na daltaí níos tabhachtaí na an t-ábhar, go bhfuil an chumarsáid i bhfad níos tabhachtaí na cruinneas teanga, go bhfuil an comhthéacs agus an próiséas níos tábhachtaí fós ná an t-ábhar, agus sa deireadh thiar gurb é an rud is tábhachtaí ar fad ná féinmhuinín an fhoghlaimeora lag agus meas an mhúinteora orthu! Tá pictiúr álainn de chrann iniata agam leis an bpost seo - pictiúr a ghlacas le déanaí i Newbridge House!
Beannacht leat a scríbhinn!!
