An Séú Litir den Aibítir
Fearn (F) : The Alder Tree.
Uaireanta tugtar an fhearnóg ar an bhfearn. Bhaintí úsáid as adhmad an fheárna sna seanlaethanta chun sciatha (=shields) a dhéanamh. Nuair a ghearrtar adhmad na fearnóige athraíonn an dath ó bhán go fuil-dhearg agus mar sin tá an crann seo bainteach leis an mbás agus leis an gcogadh. Tá baint aige, chomh maith, leis an tine ós rud é go bhfuil an t-adhmad dearg agus leis an uisce toisc go bhfásann sé taobh le haibhneacha agus taobh le portaigh.
De ghnáth is crann mí-ádhúil é an fearn dar leis an mbéaloideas – go speisialta má ghabhtar thar an gcrann seo ar aistear nó ar thuras duit.
Creidtear gurb í an fhearnóg “An Chraobh Rua” den traidisiún ársa scéalaíochta sin ar an nglaotar “An Rúraíocht”. Is in Uladh a d’fhás an traidisiún seo agus b’ Ultaigh iad na saighdiúirí agus na laochra a bhí bainteach leis. Clann Ruai(dh)rí a tugadh ar an gclann ónar eascair “An Chraobh Rua.” Gan dabht ar domhan ciallaíonn an focal “Rua(dh)” “dearg” nó “red” i mBéarla.
Baineadh úsáid as adhmad an fhearna chun sciatha a dhéanamh chomh maith le babhlaí agus soithigh eile an tí. Úsáideadh é, maille leis sin, chun gualach (=charcoal) a dhéanamh. Baineadh úsáid as na caitíní (catkins) agus as an gcoirt (bark) le haghaidh dathacháin.
